พระราชทานนามสกุล ของ พระยาประจันตประเทศธานี (โง่นคำ พรหมสาขา ณ สกลนคร)

สกุลพรหมสาขา

พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๖) ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานนามสกุลแก่ทายาทบุตรหลานของเจ้าผู้ปกครองเมืองสกลนครในอดีต ตามประกาศมาว่า

...ประกาศพระราชทานนามสกุลครั้งที่ ๑๗ พระเจ้าบรมวงษ์เธอ กรมพระนเรศวรวรฤทธิ์ เสนาบดีกระทรวงมุรธาธรขอประกาศให้ทราบทั่วกันว่า ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ขนานนามสกุลพระราชทานแก่ผู้ที่ได้กราบบังคมทูลพระกรุณาขอพระราชทานเป็นครั้งที่ ๑๗ มีรายนามดังต่อไปนี้ กระทรวงมหาดไทย ฯลฯ ๑๓๖๘ พระยาจันตประเทศธานี (โง่นคำ) ผู้ว่าราชการเมืองสกลนคร พระราชทานนามสกุลว่า "พรหมสาขา" (Brahmasakha) ฯลฯ ประกาศมา ณ วันที่ ๖ มิถุนายน พระพุทธศักราช ๒๔๕๗ (ลงพระนาม) นเรศวรวรฤทธิ์ เสนาบดีกระทรวงมุรธาธร รับ[[พระบรมราชโองการ...[10]

สกุลพรหมสาขา ณ สกลนคร

ภายหลังจากพระยาประจันตประเทศธานี (โง่นคำ) ได้ถึงแก่กรรมลง ทายาทบุตรหลานของท่านซึ่งสืบเชื้อสายมาแต่เจ้าเมืองสกลนครทั้งหมด เห็นควรว่าสกุลเดิมที่พระราชทานมานั้น ควรเอาแบบอย่างราชธรรมเนียมในการพระราชทานชื่อเมืองต่อท้าย เนื่องด้วยบรรพบุรุษนั้นเป็นเจ้าผู้ปกครองเมืองมาก่อน ดังนั้น พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานนามเมืองต่อท้ายสกุลเดิมตามที่ทายาทบุตรหลานได้ขอมา ตามประกาศดังนี้

...ประกาศกรมราชเลขาธิการ มหาเสวกโท พระยาราชสาสนโสภณ ราชเลขานุการในพระองค์ รับพระบรมราชโองการเหนือเกล้าฯ ให้ประกาศให้ทราบทั่วกันว่า นามสกุล พรหมสาขา ซึ่งได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานแก่ อำมาตย์โท พระยาจันตประเทศธานีศรีสกลานุรักษ์ (โง่นคำ) นั้น บัดนี้ บุตรหลานพระยาจันตประเทศธานี มีรองอำมาตย์เอก พระวิชิตพลหาร กรมการพิเศษจังหวัดสกลนคร ๑ รองอำมาตย์เอก พระพิทักษ์ถานกิจ กรมการพิเศษจังหวัดสกลนคร ๑ รองอำมาตย์เอก ขุนศรีนครานุรักษ์ นายอำเภอธาตุเชิงชุม ๑ รองอำมาตย์โท ขุนหิรัญรักษา คลังจังหวัดนครพนม ๑ รองอำมาตย์ตรี ขุนวิวัฒสรุกิจ นายอำเภอน้ำพอง ๑ รองอำมาตย์ตรี หลวงพิจารณ์อักษร ปลัดขวาอำเภอพรรณานิคม ๑ รองอำมาตย์ตรี ขุนถิระมัยสิทธิการ ปลัดขวาอำเภอธาตุเชิงชุม ๑ รองอำมาตย์ตรี ขุนจำรูญราชธนากร ศุภมาตราจังหวัดสกลนคร ๑ และ นายวรดี พรหมสาขา เนติบัณฑิตย์ รวม ๙ คน ได้ทูลเกล้าฯ ถวายหนังสือกราบบังคมทูลพระกรุณาว่าบรรพบุรุษของพระยาจันตประเทศธานี (โง่นคำ) ได้เป็นเจ้าเมืองสกลนครต่อๆ กันมาแต่รัชกาลที่ ๓ รวมประมาณเวลาได้ ๘๕ ปีเศษ เริ่มแต่พระยาประเทศธานี (คำ) พระยาจันตประเทศธานี (ปิด) พระยาจันตประเทศธานี (โง่นคำ) ได้ปกครองจังหวัดสกลนครมาโดยความเรียบร้อย และได้ทนุบำรุงให้มีความเจริญตลอดมาจนทุกวันนี้ ใคร่จะขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตเพิ่มคำ ณ สกลนคร ต่อท้ายนามสกุลตามที่กล่าวมาแล้วนั้น ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้ใช้ ณ สกลนคร ต่อท้ายนามสกุล พรหมสาขา เป็น พรหมสาขา ณ สกลนคร ตั้งแต่วันประกาศนี้ ประกาศมา ณ วันที่ ๔ สิงหาคม พระพุทธศักราช ๒๔๖๗...[11]

แหล่งที่มา

WikiPedia: พระยาประจันตประเทศธานี (โง่นคำ พรหมสาขา ณ สกลนคร) http://bannakeaw.blogspot.com/2010/10/blog-post_29... http://webcache.googleusercontent.com/search http://sakonnakhonguide.com/index.php?name=knowled... http://www.sakonnakhonguide.com/index.php?name=kno... http://www.ubonpra.com/board/index.php?topic=452.0... http://www.komchadluek.net/detail/20100714 http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2450/04... http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2457/D/... http://kanchanapisek.or.th/kp8/culture/sgk/file1/p... https://sites.google.com/site/phiphat1234567/thnbd...